Prins Bernhard Stichting Karel Doorman Fonds Van Weerden Poelmanfonds Stichting Eereschuld en Dankbaarheid
 
 
   
 

Verslag van de Raad van Bestuur


INLEIDING

In dit jaarverslag geeft de Raad van Bestuur (RvB) van de Stichting Het Van Weerden Poelmanfonds (verder te noemen het Fonds) inzicht in het gevoerde beleid over het jaar 2017. Tevens bevat dit verslag de Jaarrekening 2017 en het verslag van de Kas Controle Commissie over die Jaarrekening.


DOELSTELLING

De Stichting het van Weerden Poelman Fonds heeft tot doel om degenen die tot de doelgroep behoren te ondersteunen bij het overwinnen van financiële problemen die zijn ontstaan door sociale en/of medische omstandigheden. De persoonlijke verantwoordelijkheid staat altijd centraal, die zal de Stichting nooit overnemen. Het criterium ten aanzien van de doelgroep van het Fonds is als volgt vastgesteld: alle actief dienenden van de Koninklijke Luchtmacht en postactieve medewerkers die tenminste acht jaar een aanstelling bij de Koninklijke Luchtmacht hebben gehad, alsmede de gezinnen en nabestaanden van genoemde medewerkers.

De Stichting heeft de ANBI status en werkt dan ook zonder winstoogmerk.


BELEID

Bij veel aanvragen is daadwerkelijke financiële steun noodzakelijk. Soms is het geven van advies voldoende om problemen te overwinnen. Bij aanvragen waar het medische aspect doorslaggevend is en andere (externe) financiële voorzieningen niet of onvoldoende ondersteuning bieden, wordt meestal een gehele of gedeeltelijke schenking gedaan. Andere aanvragen komt het Fonds tegemoet met een (renteloze) lening. Onvoldoende onderbouwde aanvragen of aanvragen die niet in de doelstelling van het Fonds passen worden afgewezen. Bij elke aanvraag wordt door de RvB bezien of begeleiding en/ of advies door derden wenselijk of zelfs noodzakelijk is.

Door het ondersteunen van actief dienenden bij persoonlijke financiële problemen wordt niet alleen de individuele medewerker en zijn naaste omgeving geholpen maar ook Defensie en het Commando Luchtstrijdkrachten (CLSK) . Zo kunnen arbeidsverzuim en veiligheidsrisico's als gevolg van een schuldenlast door financiële ondersteuning en begeleiding worden voorkomen of terug gedrongen. De organisatie is immers niet alleen gebaat bij medewerkers die bij ontvangen hulp weer goed gaan of blijven functioneren maar ook bij het voorkomen van reputatieschade. Voor (postactieve)medewerkers vervult het Fonds een sociaal-financieel vangnet voor die omstandigheden waarin andere instanties veelal geen steun (meer) bieden.

Het in 2016 ingezette beleid om te kiezen voor een Externe Vermogensbeheerder (ABN-AMRO MeesPierson) is in 2017 doorgezet. De laatste, bij Alex-vermogensbank, in eigenbeheer gehouden beleggingen zijn in 2017 verkocht en ondergebracht bij de Externe Vermogensbeheerder. Teneinde te voldoen aan de wettelijke verplichtingen voor het doen van aan- en verkooptransacties op de beurs, is in 2017 een Legal Entity Identifier (LEI) via de Kamer van Koophandel aangevraagd en ontvangen.

Sinds 2016 heeft het Fonds de ANBI status.

De Stichting heeft verder een nieuw beleidsplan voor het te voeren beleid voor de komende jaren opgesteld met de titel “Beleidsplan 2017-2020”. Een verkorte versie van dit plan is te vinden op de website van het Fonds.


WERKWIJZE

Raad van Bestuur
Voor de behandeling van steunaanvragen is de RvB in 2017 elf maal in reguliere vergadering bijeengekomen. Daarnaast heeft het Dagelijks Bestuur (DB) een aantal spoedeisende beslissingen genomen die later in de voltallige vergaderingen van de RvB zijn behandeld. De bijeenkomsten vonden plaats op de verschillende Defensieonderdelen en onderdelen van het Commando Luchtstrijdkrachten (CLSK) waarbij de RvB steeds gastvrij is ontvangen.

Tijdens de vergadering van 10 oktober 2017 op het Logistiek Centrum Woensdrecht heeft Generaal-Majoor b.d. Henny Melker na exact 10 jaar de Voorzittershamer overgedragen aan Commodore b.d. Jan van Hoof. Hij heeft zo’n 150 vergaderingen voorgezeten, 30.000 km gereden en rond de 600 dossiers behandeld. Dit alles heeft hij met heel veel plezier gedaan. De scheidend Voorzitter prees vooral de harmonie, bevlogenheid en kameraadschap onderling met de leden. De nieuwe Voorzitter gaf aan dat toen hij werd benaderd hij niet lang na hoefde te denken. Hij ziet de toekomst van het Fonds met vertrouwen tegemoet. Tijdens het officiële afscheid tijdens het jaarlijkse diner werd de oud-Voorzitter door de Raad van Bestuur met mandaat van de Raad van Toezicht benoemd tot Ere-Voorzitter van de Raad van Bestuur.

De overdracht van “het handboek” symboliseert
de wisseling van de functie van Voorzitter.
De oorkonde behorende bij het ere-Voorzitterschap.

Ook vanuit de leiding van de Koninklijke Luchtmacht werd stil gestaan bij het afscheid van de oud-Voorzitter. Tijdens een bijeenkomst op 2 november 2017 bij de Commandant Commando Luchtstrijd-krachten kreeg de oud-Voorzitter uit handen van de Commandant Luchtstrijdkrachten, Luitenant-Generaal D.J. Luyt, de Erepenning Koninklijke Luchtmacht uitgereikt. Kenmerken die de Commandant Luchtstrijdkrachten benoemde waren: Voorzitter met visie, die oog heeft voor de ‘geest van de tijd’. Een voorbeeld daarvan is het beschrijven van het Beleidsplan 2017-2020. Zijn innemendheid en integriteit, met oog voor zowel de cliënt als de belangen van de Koninklijke Luchtmacht en het Fonds.

De uitreiking van de Erepenning Koninklijke Luchtmacht in het bijzijn van de Voorzitter en Secretaris Raad van Bestuur en leden van de Raad van Toezicht.

Raad van Toezicht
De Raad van Toezicht (RvT) heeft in 2017 twee maal met de RvB vergaderd. De RvB wordt hierbij vertegenwoordigd door het DB. Tijdens deze vergaderingen heeft het DB verslag uitgebracht van het gevoerde beleid en haar werkzaamheden. Daarnaast is er in beide vergaderingen uitgebreid gediscussieerd over het nieuwe Beleidsplan 2017-2020.

Kascontrole commissie
De Kascontrole Commissie (KCC) bestaat uit een lid van de RvT en minimaal een tweede onafhankelijk persoon. De KCC heeft in 2017 de Jaarrekening 2016 gecontroleerd. Op basis van die controle heeft de KCC geadviseerd beide Penningmeesters décharge te verlenen voor het gevoerde beleid. Zowel de RvT als de RvB hebben dat advies overgenomen. In 2017 heeft er éénmaal een interne controle van de administratieve afhandeling van de op dat moment ingediende steunaanvragen plaatsgevonden door twee leden van de RvB. Daarbij zijn geen onvolkomenheden geconstateerd.

Ondersteuners RvB
De RvB krijgt bij haar werkzaamheden ondersteuning van Onderdeelsvertegen-woordigers van de CLSK onderdelen, medewerkers van het Bedrijfs Maatschappelijk Werk Defensie (DC BMW), Geestelijke Verzorgers, twee postactieve militairen en een actief dienende militair van het CLSK. Zij dienen met de aanvrager verzoeken in voor ondersteuning en adviseren en begeleiden zo nodig de aanvrager gedurende dat proces. Ook kunnen zij worden ingezet als budgetcoach als een stringentere financiële begeleiding noodzakelijk is. Soms wordt een professioneel extern bureau ingezet als er bij een aanvrager een complexe situatie is ontstaan. In 2017 is er één cliënt begeleid door middel van inkomensbeheer door een extern bureau. Ook in 2017 heeft de RvB dankbaar gebruik gemaakt van de grote inzet van al deze ondersteuners.

Communicatie
De website van het Fonds heeft een significante verandering ondergaan. Er kan zowel via Internet als Intranet op een toegankelijke manier informatie over het Fonds worden gevonden.

70-jarig bestaan in 2017
In 2017 heeft het Fonds op een aantal momenten stil gestaan bij het 70-jarig bestaan van de Stichting. De Commandant Luchtstrijdkrachten heeft de Stichting een relatiediner aangeboden voor alle “stakeholders”. Zij vormen een belangrijke schakel die er voor zorgt dat de Stichting haar werkzaamheden op een goede manier uitvoert. Het diner werd gehouden in het Bedrijfsrestaurant van het Hoofdkwartier van de Staf Commando Luchtstrijdkrachten in Breda. Aanwezig waren onder andere onderdeelscommandanten, leden van de RvB en van de RvT, vertegenwoordigers van het Veteraneninstituut, ABN-MeesPierson en het ABP. Verder heeft de Commandant Luchtstrijdkrachten een ballonvaart toegezegd voor 6 personen.


FINANCIËLE ZAKEN

In het jaar 2017 is het rentepercentage van leningen en herziening van leningen gehandhaafd op 1%. Ieder jaar wordt het rentepercentage opnieuw bekeken en indien nodig aangepast. De gelden zijn in 2017 verdeeld over diverse banken. Het rendement op het vermogen (31-12-2016) was in 2017 1,15%. De te ontvangen rente van de banken is sterk teruggelopen. Het Fonds is nog steeds financieel gezond maar het rendement op sparen en beleggen zal de komende jaren naar verwachting laag blijven. In 2017 is het eigen vermogen met 1,71% gedaald ten opzichte van 2016. De Balans, Rekening van Baten en Lasten en overige financiële gegevens zijn opgenomen op bladzijde 11 en volgende.

Ook in 2017 heeft de RvB gekeken hoe de Bestuurskosten nog verder beheersbaar kunnen worden gemaakt. Dat heeft geresulteerd in nagenoeg dezelfde beheerskosten voor het Fonds als 2016. Dit beleidsaspect blijft de aandacht houden van de RvB.

De couponrente is verrekend met de ontvangen couponrente en de rente op spaarrekeningen in verband met de verkoop van de aandelen en obligaties in 2017.


DONATIES

In 2017 zijn donaties ten bedrage van € 472,00 ontvangen van de de postactieve vereniging van het Defensie Helicopter Commando en tweemaal van een individuele cliënt. Daarnaast zijn er nog 98 vaste donateurs die jaarlijks een bijdrage schenken. In 2017 was deze bijdrage in totaal € 422,00. Tenslotte heeft het Fonds haar jaarlijkse bijdrage van de Stichting Gezamenlijke Militaire Fondsen ontvangen ten bedrage van € 4.687,00. De RvB constateert dat het aantal donaties ook in 2017 verder is afgenomen. Het idee om dit tijdens het jubileumjaar nieuw leven in te blazen bleek lastig te realiseren.


STEUNAANVRAGEN

In 2017 heeft het Fonds 58 aanvragen voor financiële ondersteuning ontvangen. Van deze 58 aanvragen zijn er 47 gehonoreerd. (In 2016 werden 62 aanvragen ontvangen). Onderstaand is een aantal specificaties weergegeven van de aanvragen. Op 31 december 2017 had het Fonds bij 53 cliënten een lening uitstaan die maandelijks wordt afgelost.

Overzicht aantallen Actief Dienenden/Postactieven
  Actief dienenden 36  
  Postactieven 22  
  totaal 58  

In 2017 zien we dat bijna 40% van de aanvragen afkomstig is van postactieven. In 2016 was dat percentage nog 32%.

Overzicht verdeling naar leeftijd van de aanvragers
  20-30 jaar 4  
  30-40 jaar 13  
  40-50 jaar 18  
  50-60 jaar 13  
  60-70 jaar 6  
  70-80 jaar 4  
  80-90 jaar -  
  totaal 58  

Een stabiel beeld zoals in voorgaande jaren.

Overzicht van een verdeling naar rang
  Majoor 3   Korporaal (1) 14  
  Kapitein 2   Soldaat 3  
  Tweede/Eerste Luitenant 3   Schaal 3 1  
  Adjudant 4   Schaal 4 3  
  Sergeant-majoor 10   Schaal 5 -  
  Sergeant (1) 15   Schaal 6 -  
  totaal       58  

Geen significante afwijkingen t .o.v. voorgaande jaren.

Overzicht achtergrond aanvragen
  Medisch 9  
  (Psycho)sociaal 21  
  Schuldsanering 9  
  Echtscheiding 9  
  Overig 10  
  totaal 58  

Het belangrijkste deel van de aanvragen wordt ook in 2017 gevormd door mensen die het huishoudboekje niet op orde (kunnen) houden. Vaak liggen sociale en/of psychische problemen ten grondslag aan de ontstane situatie. De RvB constateert ook, analoog aan het NIBUD, dat (ex)medewerkers worden geconfronteerd met hogere vaste lasten zoals huishuur en hogere zorgkosten. Als er dan ook nog een inkomensdaling bij komt vanwege ziekte, ontslag of arbeidsongeschiktheid van de medewerker of de partner ontstaat vaak een uitzichtloze situatie. Door een combinatie of optelsom van die oorzaken ontstaan er complexe aanvragen en wordt zelfredzaamheid een lastige opgave. Verder ziet de RvB een lichte toename van het aantal aanvragen met een financiële problematiek als gevolg van een Post Traumatisch Stress Stoornis (PTSS) bij (ex) medewerkers van de KLu. Tot slot zijn ook in 2017 de ABP pensioenen niet geïndexeerd waardoor een toenemend aantal postactieven met een lager inkomen sneller in de financiële problemen kon geraken. Schulden kunnen zo in korte tijd oplopen tot enkele tienduizenden euro’s. In 2017 zien we stabiliteit van het aantal aanvragen van postactieven. Dat aantal vormt iets minder dan de helft van het aantal gehonoreerde aanvragen.


DUBIEUZE DEBITEUREN

De hierboven beschreven problematiek is er mede de oorzaak van dat ook (ex) KLu-medewerkers in de loop der jaren in aanraking zijn gekomen met Gerechtsdeurwaarders, de (Gemeentelijke) Schuldhulpverlening en/of te maken hebben gekregen met de Wet Schuldsanering Natuurlijke Personen (WSNP). Vaak kloppen ze dan aan bij Het Van Weerden Poelmanfonds. Het Fonds probeert altijd te helpen en de schulden te saneren zodat het fonds als enige schuldeiser over blijft. Bij al te grote schuldbedragen wordt een oplossing gezocht met andere fondsen en instellingen en/of schuldeisers.

Ook in 2017 is het Fonds geconfronteerd met cliënten die hun verplichtingen tegenover het Fonds over het terugbetalen van een lening ondanks diverse aansporingen en inzet van een deurwaarder niet zijn nagekomen (dubieuze debiteuren of wanbetalers). Tevens is in 2017 het WSNP traject voor een drietal clienten afgesloten waardoor er geen verhaal meer mogelijk was voor het Fonds. Dit alles heeft over het jaar 2017 geleid tot een afschrijving van € 8.198,00 voor het Fonds (zie onderstaand overzicht). Vooral met de categorie cliënten die niet maandelijks automatisch aflossen via Defensie of het ABP is het vaak, ondanks een getekende overeenkomst, moeilijk in contact te treden met deze cliënten en dan in gesprek te gaan om het verschuldigde bedrag terug te vorderen.


Overzicht ”Oninbare Bedragen 2017”
  Deurwaarder/WSNP € 8.198,-  
  Overig € 0,-  
  totaal € 8.198,-  

Op 31 december 2017 lagen er nog 8 dossiers voor afhandeling bij de deurwaarder (wanbetaling: in 2017 € 66.645,00, in 2016 € 81.731,00) en zijn 3 dossiers in behandeling onder de noemer van de WSNP (in 2017 € 64.435,00, in 2016 € 50.828,00). De kans is aanwezig dat van de 8 dossiers wanbetaling een aantal ook bij de WSNP zal belanden. In een dergelijk geval is er voor het Fonds meestal geen verhaal meer mogelijk. De RvB gaat er van uit dat in ieder geval een deel van de uitstaande bedragen alsnog via de deurwaarder terug vloeit naar het Fonds.

De negatieve ontwikkelingen op het gebied van wanbetaling is een punt van aanhoudende aandacht van de RvB. De RvB heeft daarom in haar Beleidsplan 2017-2020 een aantal maatregelen ter uitvoering opgenomen om die problematiek zoveel mogelijk beheersbaar te houden. Zo zet de RvB ter voorkoming en oplossing van en begeleiding bij financiële problemen, steeds meer een eigen of externe budgetcoach in. Ook in 2017 heeft dat tot positieve resultaten geleid. De daarmee gepaard gaande kosten neemt het Fonds voor zijn rekening. Door de toenemende noodzaak aan en vraag naar coaching en begeleiding zijn voor de komende jaren daarvoor extra kosten te verwachten.


SLOTWOORD

De RvB is van mening dat Het Van Weerden Poelmanfonds op dit moment en ook in de toekomst medewerkers en ex-medewerkers van de Koninklijke Luchtmacht die in financiële moeilijkheden zijn geraakt kan blijven ondersteunen. Met het Fonds staat de (ex)medewerkers van de Koninklijke Luchtmacht een waardevol sociaal-financieel vangnet ter beschikking.

De RvB dankt iedereen zowel binnen als buiten de Koninklijke Luchtmacht die ook in 2017 de Stichting Het Van Weerden Poelmanfonds op enigerlei wijze heeft ondersteund.

Namens de Raad van Bestuur,

J.A.H. van Hoof
Voorzitter

R.B. Sonder
Secretaris