Financieel jaarverslag 2020

Voorwoord

Het jaar dat achter ons ligt zal niet licht worden vergeten. Voor de jongere generatie is het voor het eerst geweest dat zij in hun bewegingsvrijheid werden belemmerd; lockdowns en avondklokken werden noodzakelijk geacht om de verspreiding van het corona-virus zoveel mogelijk te beperken. In alle gezinnen, in alle organisaties en in iedere vorm van samenwerking werd gezocht naar nieuwe manieren om te communiceren; sommige veranderingen zullen blijvend zijn maar het gemis aan fysiek contact kan toch echt niet worden goedgemaakt door digitale oplossingen. Laten we hopen dat de opgelegde beperkingen in de loop van 2021 verdwijnen en we weer over kunnen gaan naar meer vertrouwde vormen van overleg.

In het voorjaar van 2020 werd in het bestuur de zorg uitgesproken dat misschien sprake zou zijn van een stijgend aantal steunaanvragen, maar die verwachting is niet uitgekomen. Integendeel. Het is nog te vroeg om te beoordelen of de daling van 85 aanvragen in 2019 naar 58 in dit verslagjaar is veroorzaakt doordat het moeilijker was met ons in contact te komen, het gevolg is van een geleidelijk dalende trend of om andere redenen. Ook bij de andere militaire fondsen is hetzelfde beeld naar voren gekomen. De mogelijkheid bestaat dat sprake is van uitgesteld leed en dat we straks worden geconfronteerd met een stijging van steunaanvragen. Deze zorg wordt gedeeld door de professionele hulpverleners van het Nederlands Veteraneninstituut die zien dat het aantal zorgvragen vanaf het begin van de coronacrisis sterk achterblijft bij het gebruikelijke aantal. Reden temeer om straks, als de situatie het toestaat, weer actief op pad te gaan en onze doelgroep te ontmoeten in een voor hen vertrouwde omgeving, want het is mijn persoonlijke ervaring dat ieder bezoek aan een ontmoetingscentrum leidt tot nieuwe aanvragen. Ik roep dan ook alle districtscommissarissen op om de bekende plekken in uw eigen regio te bezoeken zodra dat weer veilig kan.

In 2020 is op verschillende manieren gewerkt aan een verhoging van de naamsbekendheid van Fonds 1815. In de eerste plaats door vanuit mijn positie als voorzitter van de Gezamenlijke Militaire Fondsen (GMF) contact te leggen met vertegenwoordigers van het Ministerie van Defensie, het Nederlands Veteraneninstituut en de redactie van Checkpoint, het magazine voor veteranen. Dat heeft geresulteerd in een interview in het septembernummer en een oproep tot een donatie aan de GMF in december. In de tweede plaats zijn gesprekken gevoerd met Defensie over de rol van de militaire fondsen bij steunaanvragen die het gevolg zijn van een schuldenlast. Ik noem en roem daar altijd de snelle afhandeling van steunaanvragen aan onze kant - met dank aan de kleine commissie en het belangrijke coördinerende werk van de heer Schutrups, onze onvolprezen administrateur - maar vraag ook altijd aandacht voor de kwaliteit van de aanvragen; met een goede en volledige aanvraag kan onze reactie snel en slagvaardig zijn.

Het jaar heeft ook onverwachte primeurs opgeleverd. Voor het eerst in meer dan 200 jaar hebben we online vergaderd en de Algemene Vergadering heeft in beperkte vorm, later in het jaar, plaats gevonden. De opheffing van de Stichting “Eereschuld en Dankbaarheid” en de overname van de rechten en plichten van deze stichting is met minimaal een jaar uitgesteld. Ik hoop vurig dat we elkaar in 2021 wel weer in persoon kunnen treffen omdat ik de jaarlijkse ontmoeting met onze districtsvertegenwoordigers altijd bijzonder op prijs stel. Naast het formele deel van de vergadering is het uitwisselen van ervaringen en het luisteren naar uw verhalen uit de praktijk voor mij altijd zeer waardevol. Juist omdat dat directe contact voor mij een grote meerwaarde heeft ben ik voornemens om eind 2021 weer te starten met een rondreis langs alle districten om te zien waar we elkaar verder kunnen versterken. Ik heb dat de vorige keer in het najaar van 2018 en voorjaar 2019 zeer op prijs gesteld.

In de gesprekken die ik zelf voer met steunaanvragers, veteranen of vertegenwoordigers van veteranenverenigingen of – instellingen merk ik hoe belangrijk persoonlijke aandacht is voor deze groepen. Na ieder gesprek komt er vroeg of laat wel een verzoek om steun binnen, soms ineens heel urgent. In de eerste lockdownperiode kreeg ik het verzoek van een veteraan met een lichamelijke beperking die op het punt stond te verhuizen en daarbij zou worden geholpen door een groep veteranen uit Tilburg. Door de maatregelen ter bestrijding van het coronavirus kon die helpende hand niet worden geboden en was de inhuur van een professioneel verhuisbedrijf noodzakelijk. Binnen twee dagen kon dit worden geregeld en de verhuizing heeft zonder enige vertraging doorgang kunnen vinden. Dit verzoek kwam enige weken nadat ik op bezoek was geweest bij de Stichting Veteranen Hart van Brabant in Tilburg. Vandaar mijn herhaalde oproep om het bestaan van Fonds 1815 actief uit de dragen.

Al met al is 2020 een bijzonder jaar geweest, voor velen ook op persoonlijk vlak, en we moeten gezamenlijk aan de slag om ons belangrijke werk weer volledig ter hand te nemen zodra dat weer kan. Ik reken op ieders inbreng, hoop u te ontmoeten tijdens de Algemene Vergadering in juni 2021 en opnieuw tijdens mijn bezoeken aan de districten, die in het najaar 2021 gaan plaatsvinden. Dank voor uw inzet en blijf gezond!

Voorzitter Fonds 1815
Lex Oostendorp
Luitenant-generaal b.d.

Activiteiten in 2020

Het bestuur vergaderde op 8 januari, 11 maart, 13 oktober en 11 november 2020 in Stadsarchief “De Bazel” te Amsterdam. In januari en maart fysiek ter vergadering aanwezig, in oktober en november deels ook virtueel.

De 201-ste Algemene Vergadering van Fonds 1815 zou aanvankelijk op 3 juni 2020 plaatsvinden op de “Zwaluwenberg” te Hilversum, maar werd n.a.v. corona-restricties uitgesteld naar 11 november 2020; ingevoegd in de bestuursvergadering, in verkorte vorm en zonder de Regionale Districtscommissarissen. Naast de voorzitter, de eerste penningmeester en de administrateur in “De Bazel” waren 4 bestuursleden via digitale verbinding aanwezig.

Het aantal steunaanvragen is afgenomen van 85 in 2019 naar 58 in 2020, waarbij een forse afname waarneembaar is van het aantal, dat via de regionale districten binnenkomt, dit jaar 2 (2019: 11).

In 50 gevallen (2019:74) verleende Fonds 1815 financiële steun; zulks in de vorm van 40 giften (€ 36.255) en 10 renteloze leningen (€ 45.242). Details over afwijzingen van steunaanvragen komen op de volgende pagina bij Ontwikkelingen en trends aan de orde). Het bestuur mocht 5 keer een schriftelijke dankbetuiging van een aanvrager ontvangen.

De voorzitter - tevens in zijn functie als voorzitter van de Gezamenlijke Militaire Fondsen (GMF) – bracht op tal van plaatsen de militaire fondsen en veteranen onder de aandacht, met voordrachten en interviews, bezocht veteranenopvangcentra, pleegde o.a. overleg met defensie-autoriteiten over schuldenproblematiek en was representatief aanwezig bij de uitreiking van een Koninklijke Onderscheiding in Hilversum. Voorzitter en bestuur hebben de voorbereidingen tot opgaan in Fonds 1815 afgerond met de Stichting “Eereschuld en Dankbaarheid”. De overdracht zou oorspronkelijk tijdens de Algemene Vergadering in 2020 plaatsvinden maar is nu gepland in juni 2021. Fonds 1815 zal de traditie en activiteiten vanaf dat moment voortzetten.

De reserve ritmeester A. Mansour trad toe als tweede penningmeester van het bestuur.

De eerste penningmeester, P.L. Croockewit die samen met medisch adviseur kolonel M.Y. Molenaar en vicevoorzitter jhr. F.C. Six de “kleine commissie” vormt komt regelmatig fysiek of digitaal bijeen, beoordeelt op instigatie van administrateur W.B. Schutrups, de nieuwe individuele steunaanvragen aan de hand van de daartoe gestelde criteria voor behandeling en rapporteert over de besluiten aan voorzitter en bestuur.

In twee Regionale - districten is men in staat geweest gevolg te geven aan de missive van de voorzitter om verjonging te realiseren. In Regio Zuid - Oost trad de majoor R. Theunissen aan, actief dienend en in de Regio Oost reserve ritmeester J.J. Kapteijn. Voorzitter en bestuur zijn verheugd over de verjonging, zien uit naar verdere verjonging in andere regio’s en benadrukken wederom de belangrijke taak van allen om voortdurend meer aandacht te geven aan de naamsbekendheid en het bestaan van Fonds 1815 en de andere militaire fondsen.

Het nieuwe Steunaanvraagformulier Fonds 1815 voldoet en wordt gebruikt, de privacyregeling wordt hierbij in acht genomen. Daarmee wordt voldaan aan het bepaalde bij de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG).

Gelet op diens jarenlange inzet en verdiensten, o.a. 15 jaar penningmeesterschap voor Fonds 1815, heeft het Zijne Majesteit Koning Willem - Alexander behaagd op 24 april 2020 de heer A. de Lanoy Meijer te benoemen tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau. Het uitreiken van de onderscheiding vond n.a.v. de voortdurende corona-restricties eerst op 3 juli 2020 plaats in Hilversum door burgemeester P.I. Broertjes.

Op 5 februari 2020 overleed mr. D. van Zuidam, op 74-jarige leeftijd, 14 jaar lang districtscommissaris Regio - Zuid. Bij de eerstvolgende Algemene Vergadering van Fonds 1815 op de Zwaluwenberg zullen voorzitter, bestuursleden en aanwezige regiocommissarissen hem herdenken.

Ontwikkelingen en trends

In dit hoofdstuk wordt uitgewerkt hoe de steunverlening van Fonds 1815 zich in de loop der tijd ontwikkelt. Op deze wijze kan beter worden beoordeeld op welke wijze Fonds 1815 kan inspelen op veranderingen op het gebied van steunaanvragen en ondersteuning. Duidelijk waarneembaar is dat er in 2020 een forse afname is van het aantal ontvangen steunaanvragen (van 85 in 2019 naar 58 in het verslagjaar).

In 2020 zijn er door Fonds 1815, 58 steunaanvragen ontvangen waarvan er 50 zijn toegewezen. Vijf van de acht niet gehonoreerde steunaanvragen zijn afgewezen op statutaire gronden of het ontbreken van financiële nood. Er zijn twee steunaanvragen teruggetrokken door de aanvrager en er is één aanvraag overgenomen door een ander (militair) steunfonds.

Financiële verantwoording

Het jaar 2020 begon redelijk goed voor de aandelen markt en gaf voor Fonds 1815 daarom een moeilijk instap moment voor de voorgenomen uitbreiding en herbelegging in deze sector. Ook hier geldt het adagium dat elk nadeel zijn voordeel heeft. De opkomst van het vreselijke Covid-19 virus heeft in maart ons de gelegenheid gegeven om een deel van de voorgenomen herinvestering in aandelen te realiseren op bijna de bodem van de markt. Het voornemen was om dat gestaag uit te breiden. De koersen bleven echter vanaf dat moment stijgen en naderden zeer snel wederom hoge en dure ratio’s op basis van mogelijk oude belegging theorieën. Met de onduidelijke vooruitzichten bleef Fonds 1815 gematigd in het uitbreiden van haar aandelen en bleef met ruim 30% deze sector in de overall portefeuille handhaven.

Ondanks het licht positieve rendement van de obligatie portefeuille wensten wij deze niet sterk uit te breiden. De zeer grote uitgaven die overheden zich getroosten om hun economieën te steunen en bedrijven te laten overleven moeten effect hebben op de kwaliteit en rente niveau op de obligatie markten. Ook voor bedrijfsobligaties gaan deze verhoogde risico’s op. Bij obligaties met zeer lage rente vergoedingen is bij een kleine rente stijging reeds een redelijke grote prijsdaling het gevolg. Derhalve hebben wij besloten deze sector niet sterk uit te breiden en hooguit wat in inflatie-obligaties en eventueel in veel belovende opkomende markten te beleggen.

De grote cashpositie is onderhevig aan de mogelijke negatieve rente heffingen maar dat weegt niet op tegen de grotere markt consequenties van de obligatie markten.

De resultaten op basis van de actuele waarden gaven het volgende beeld. Het overall resultaat van de portefeuille was 2,11%, en na kosten 1,89%. Dit werd vooral gerealiseerd door de aandelen die in het eerste kwartaal een verlies van 20,25% noteerden maar, mede na herinvestering, aan het eind van 2020 een positief resultaat van 4,86% lieten zien. De obligaties gaven in het eerste kwartaal een kleine 4% weg maar kwamen ook terug met een positief overall resultaat van 1,68% in 2020. Helaas werd in de sector Alternatieve beleggingen, waar Fonds 1815 een zeer kleine positie aanhield, een negatief rendement gerealiseerd van 4,24%.

De totale balanswaarde is met € 42.353 afgenomen tot € 4.686.410. De effecten worden op de balanswaarden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs of de lagere beurswaarde, ten tijde van het afsluiten van het jaarverslag. Het gemiddelde rendement op basis van de balanswaarde wordt bepaald door rente- , dividend inkomsten en gerealiseerde koersresultaten. Deze componenten zijn al jaren vrij laag, met uitzondering van 2019 door de verkoop van een deel van de aandelen in dat jaar. Het resultaat over 2020 is weer vrij laag, 0,8%.

BALANS PER 31 DECEMBER 2020 (na resultaatverdeling / afgerond in hele € 's)
ACTIVA		2020 (€)				2019 (€)
Effecten				1.851.446				1.750.970
Voorschotten
Verstrekt		48.432				41.326
voorziening		- 7.265				- 6.199
				41.167				35.127
Vlottende activa
Vorderingen en overlopende posten				4.295				5.144
Liquide middelen				2.789.502				2.937.704
Totaal				4.686.410				4.728.945
PASSIVA		2020 (€)				2019 (€)
Vermogen
Kapitaal		749.931				749.931
Bestemmingsreserver
Toekomstige uitkeringen		3.749.384				3.784.102
				4.499.315				4.534.033
Schulden(kort)
Rekening crt fondsen		169.120				167.686
Overige		17.976				27.226
				187.095				194.912
Totaal				4.686.410				4.728.945

RESULTAAT over 2020 (afgerond in hele € 's )
BATEN		2020 (€)				2019 (€)
Inkomsten uit beleggingen		46.516				128.768
Bewaarloon		- 9.895				- 10.719
Totaal				36.621				118.049
Financiële baten				- 317				- 24
Overige baten				8.232				8.969
Totaal Baten				44.536				126.994
LASTEN		2020 (€)				2019 (€)
Personeelskosten		24.049				23.962
Overige uitvoeringskosten:		13.451				17.566
Periodieke toelagen		0				0
Giften		36.255				67.576
Mutatie voorziening
verstrekte voorschotten		1.066				3.328
Financiële lasten		1.429				4.508
Totaal lasten				76.250				116.940
Toegevoegd (onttrokken) aan bestemmingsreserve toekomstige uitkeringen				-31.714				10.054

Financiële controle

Het bestuur heeft Staelmeesters Accountants verzocht de jaarrekening te controleren, met welk verzoek is ingestemd.

Staelmeesters Accountants heeft verklaard ”De in dit verslag opgenomen balans per 31 december 2020 en resultaat over 2020 zijn ontleend aan de jaarrekening 2020 van Fonds 1815”, waarbij Staelmeesters Accountants te Amsterdam op 30 maart 2021 een goedkeurende controleverklaring heeft afgegeven.

De formele goedkeuring van het jaarverslag 2020 staat op de agenda van de Algemene Vergadering op 10 juni 2021.