Historie

De Prins Bernhard Stichting werd op 22 januari 1946 op initiatief van 40 personen, merendeels officieren der Koninklijke Landmacht, bij notariële akte opgericht als militair steunfonds. Zijne Koninklijke Hoogheid Prins Bernhard heeft zich toentertijd bereid verklaard het beschermheerschap te aanvaarden en heeft tot aan zijn overlijden op 1 december 2004 een warme en actieve belangstelling getoond voor de activiteiten van de Stichting.

Gedurende de eerste jaren na de bevrijding werd voornamelijk hulp verleend aan leden der voormalige Binnenlandse Strijdkrachten, dienstplichtigen en aan oorlogsvrijwilligers.

Daarna, in de jaren 1948 - 1951, kreeg de Stichting ook vele verzoeken om hulp van uit Indonesië en Nederlands Nieuw Guinea gerepatrieerde militairen. Later betrof de hulpverlening ook de militairen die in het kader van het optreden door de Verenigde Naties uitgezonden waren geweest naar b.v. Korea, Libanon, Cambodja, het voormalige Joegoslavië of de Perzische Golf en diverse andere gebieden. Voorts waren er aanvragen van in Nederland dienende militairen en van ex-militairen. Gedurende het hele bestaan van de Stichting werd tevens een groot aantal nagelaten betrekkingen geholpen, die voor hun levensonderhoud afhankelijk waren van het inkomen van overleden militairen.

Op 22 november 2008 werd besloten tot een fusie tussen de Prins Bernhard Stichting en de Stichting BNMO-Van Lanschot-fonds, in overeenstemming met de desbetreffende bepalingen van boek 2 van het Burgerlijk Wetboek en de Statuten van elk der betrokken stichtingen. De akte van fusie werd op 11 december 2008 gepasseerd, zodat de fusie met ingang van 12 december 2008 van kracht is geworden. De activiteiten van het Fonds zijn door de Prins Bernhard Stichting overgenomen en de naam van het Fonds wordt in de correspondentie vermeld. In de statuten is gewaarborgd, dat de doelgroep van de Stichting BNMO-van Lanschot-fonds, te weten de leden van de BNMO, daarin dezelfde plaats zal innemen als die zij had in de statuten van de Stichting BNMO-van Lanschot-fonds.

Derhalve verleent de Prins Bernhard Stichting sindsdien steun aan veteranen en aan de leden van de Bond van Nederlandse MilitaireOorlogs-en Dienstslachtoffers, alsmede aan hun nagelaten betrekkingen die op het moment van het overlijden van de betrokken (ex-) militair van diens inkomen afhankelijk waren.

Een casus:
Libanon veteraan, gediagnosticeerd met PTSS (sinds 1988). Er is sprake geweest van diverse pogingen tot suïcide. Hij volgt momenteel een behandeling vanuit het landelijk Zorgsysteem voor Veteranen. Hij is al jaren niet in staat tot deelname aan het arbeidsproces en derhalve door UWV volledig afgekeurd. Sinds kort doet hij vrijwilligerswerk. Hij ontvangt geen MIP. Door de echtscheiding is er sprake van een aanzienlijke schuld. Op het moment van de aanvraag legt BMW prioriteit bij het verhogen van de kwaliteit van slapen door de aanschaf van een nieuw bed en verzoekt daarvoor een gift voor deze veteraan bij de fondsen. PBS, KL 1940 en F1815 doen een gezamenlijke gift.

Bestuur

Het bestuur van de Prins Bernhard Stichting bestond gedurende het jaar uit:

A. Vos, CDR b.d. G.M.J.H. Burema KTZ b.d. mr. B.W. Hopperus Buma Kol KMAR b.d drs. F.J.M.C. Tummers Mevr. M.A.W. Riemens KLTZ b.d. Mevr. M. Houben-van Lanschot BA Mevr. Mr G.M.T. Berkel-Kikkert Mevr. J.L.E.M.W.R.R. Tiesinga-Autsema

voorzitter voorzitter vicevoorzitter penningmeester secretaris lid lid lid

(*) tot 11 okt 2018 (*) vanaf 11 okt 2018 (*) (*) (*) tot 22 maart 2018

* = tevens lid van het Dagelijks Bestuur

Een casus:
Voor een Joegoslavië veteraan ontvangt PBS een verzoek tot financiële vergoeding van tandartskosten. Betrokkene is ten gevolge van beperkingen na een hersenbloeding dienstongeschikt geraakt. Na zijn ontslag volgde een periode van instabiliteit in sociale omgang hebben, persoonlijke hygiene en schuldenvrij blijven. Door zijn klachten gerelateerd aan de hersenbloeding blijkt het lastig de juiste hulp voor hem te krijgen voor (mogelijke) Post traumatische stress stoornis bij LZV. Er is geen sprake van een militair invaliditeit pensioen, wei zal hij opnieuw worden beschouwd. Op dit moment is deze veteraan weer in begeleiding. Zijn gebit heeft een dringende restauratie nodig, wat positief kan bijdragen aan het opleven van zijn sociale Ieven. Die kosten kan hij niet zelf betalen bij gebrek aan inkomsten en wegens een openstaande schuld. Met de gift van PBS en F1815 kan de restauratie van zijn gebit doorgang vinden.

Jaarverslag 2018

Prins Bernhard Stichting
In 2018 zijn door het bestuur van de Prins Bernhard Stichting 25 steunaanvragen ontvangen. Op die steunaanvragen heeft de Prins Bernhard Stichting als volgt besloten:

• Elf (11) schenkingen, exclusief vier kerstgiften, zijn gedaan voor in totaal € 8.647,00
• Een (1) renteloze lening is verstrekt voor een bedrag van € 1.500,00
• Tien (10) afwijzingen; redenen van afwijzing, geen veteraan (3), betreft een project van een stichting of vereniging (2), aanvrager was eerder in de tijd geholpen met een gift of lening (2), er is geen sprake van financiele nood (2), financiele situatie zou met de gift of lening het probleem niet hebben opgelost (1)
• Een (1) steunaanvraag is door de aanvrager ingetrokken
• Twee (2) steunaanvragen zijn in het geheel overgenomen door KL 1940 respectievelijk KL 1940 en F 1850 gezamenlijk, waardoor de steun van PBS niet nodig was.
• Opvallend was dat drie giften in 2018 zijn aangevraagd door nabestaanden voor de bekostiging van de begrafenis/crematie of kosten van grafrechten.

Daarnaast heeft de Prins Bernh.ard Stichting opnieuw vier kerstgiften toegekend in december 2018 voor een bed rag van € 1.100,00. Hiermee komt het totaal aan giften en de renteloze lening voor het jaar 2018 op € 11.247,00.

De trend die zichtbaar is, is dat het aantal aanvragen tot financiële steun afnemen alsook een afname in het toekennen van giften en renteloze leningen. In de volgende grafiek is een overzicht gegeven van het totaalbedrag van (kerst)giften en renteloze leningen uitgekeerd door de Prins Bernhard stichting.

In de volgende grafiek komt is dat totaalbedrag afgezet tegen het aantal a;anvragen van datjaar om tot een gemiddelde uitkering te komen per gehonoreerde aanvraag.

Het beeld van de problematiek van de steunaanvragers, zoals dat is geschetst in het jaarverslag PBS 2017, is niet veranderd voor 2018. De sociale rapporten gevoegd bij de steunaanvragen van 2018 illustreren vooral aanvragen gedaan door de (ex)militair met Post Traumatische Stress Stoornis (PTSS). Bij die diagnose is regelmatig sprake van isolement met soms uitzichtloze en ongezonde woonsituaties.

Soms kennen zij de weg naar de hulpverlening niet, is er sprake van hulpvermijding, of het uitstellen van het aanvragen van hulp. In de meeste gevallen heeft de aanvrager eerst zelf van alles geprobeerd om de eigen financiële situatie te beheersen. Duidelijk wordt met de aanvragen dat een slechte financiële situatie dermate stress oplevert bij de aanvrager, dat het zijn behandeling of welzijn in de weg staat. In een enkel geval is de aanvraag gedaan om af te zijn van de hoge rente bij de bank van lening. PBS hanteert het uitgangspunt dat er sprake moet zijn van financiele nood en dat PBS geen goedkope bank van lening is.

In eerste instantie willen de veteranen de schulden zelf oplossen. Vaak lukt dat niet vanwege de extra kosten voor deurwaarders en boetes voor te late betalingen. Bovenop de vaak hoge rentes die banken en gemeenten vragen. Met deze kosten neemt de totaalschuld aileen maar toe. De financiële situatie geeft voor veel veteranen dermate stress, dat het hun behandeling en welzijn belemmert. Een aantal voorbeelden van de problematiek waar steunaanvragers mee te maken hebben zijn:

• Relatieproblemen, thuis en in het werk;
• Ontslag uit de dienst ten gevolge van Post Traumatische Stress Stoornis (PTSS). Een teruggang in inkomen hebben door WW- of WAO-uitkering of MIP. Soms is werken niet mogelijk door de psychische en lichamelijke klachten. In enkele gevallen wordt ander werk gevonden, waaraan een lagere beloning is gekoppeld.
• Een nasleep van de crisis die doorwerkt in de financiele problematiek van aanvragers is veelal de (gedwongen) verkoop van de woning van aanvragers, waardoor een berg aan schuld is ontstaan.
• Een uitgavepatroon dat de inkomsten te boven gaat en leidt tot het hebben van hoge schulden bij financiële instellingen, bedrijven, maar ook bij familie en vrienden. Vaak zijn deze niet los te zien van de hiervoor genoemde voorbeelden van problematiek.

Wanneer we spreken van veteranen kan worden gesteld dat de aanvragen vooral van mannen afkomstig zijn. In 2018 is er sprake geweest van 1 aanvraag ten behoeve van een vrouwelijke veteraan.

De ontvangen aanvragen werden door de leden van het dagelijks bestuur zorgvuldig bestudeerd en in goed onderling overleg met de andere fondsen werd beslist. Fondsen waaronder Fonds 1815, KL 1940, Stichting Sociaal Fonds l<oninklijke Marine (SSFKM), Stichting Sociaal Fonds Contact Oud Mariniers (SSFCOM), Karel Doorman Fonds (KDF) en stichting MSF. Bij de overwegingen tot het toekennen van financiële steun worden de navolgende criteria gehanteerd:

• Is de fondsaanvraag realistisch en is er sprake van financiële nood?
• Draagt een renteloze lening en/of gift bij aan een structurele oplossing van de geschetste problemen en is deze lening binnen drie jaar af te lossen?
• Draagt de gift en/of lening bij aan het welzijn van de aanvrager en aan stabiele levensomstandigheden?
• Kan door andere instellingen hulp worden verleend?
• Wordt een eventuele behandeling van de aanvrager ondersteund?
• Wanneer sprake is van leningen bij familie en/of vrienden dan worden deze niet overgenomen door de gezamenlijke fondsen.

Ondanks de uitbreiding van de toetsingscriteria van de PBS met de doelgroep 'politie op uitzending met de krijgsmacht' is in 2018 geen steunaanvraag vanuit deze doelgroep gedaan bij PBS.

lnkomsten van PBS zijn verkregen uit dividenden, rente, giften, legaten of erfstellingen en voorts uit de jaarlijkse verdeling van de ontvangen gelden van de Stichting Gezamenlijke Militaire Fondsen (GMF). Het bed rag varieert per jaar, afhankelijk van de opbrengsten zoals schenkingen en legaten en de terugbetalingen van de eerder verstrekte renteloze leningen. E.e.a. is verduidelijkt in het financieel jaarverslag van PBS.

Toegekende steunaanvragen van 2014 tot en met 2018 (conform financieel verslag 2018):

Verstrekte bedragen kunnen als volgt worden gespecificeerd
			2014		2015		2016		2017		2018
Giften			15		12		13		13		11
Kerstgiften			7		5		4		4		4
Uitkeringen totaal			22		17		17		17		15
Uitkeringen bedrag	€		12.078		11.190		14.562		12.167		9.747
Aantal leningen			6		3		7		0		1
Leningen bedrag	€		10.870		8.400		19.829		0		1.500
Totaal bedrag	€		22.948		19.590		34.391		12.167		11.247

Bestuur Prins Bernhard Stichting

In 2018 heeft mevr. J.L.E.M.W.R.R. Tiesinga-Autsema haarfunctie als lid van het Algemeen bestuur neergelegd na zes jaar. Haar functie is tot eind 2018 vacant gebleven.

Een casus:
Dochter van Korea veteraan heeft kosten voor de begrafenis van haar vader, die zij niet zelf kan betalen. De begrafenispolis van vader blijkt reeds te zijn afgekocht. Dochter is chronisch ziek en leeft van een bijstandsuitkering. De gemeente heeft haar "bijzondere bijstand" voorgesteld, maar dat betreft een lening die zij niet kan aflossen. Derhalve verzoekt zij de fondsen om een gift om de begrafeniskosten van haar vader te kunnen beta len. PBS doet in samenwerking met
F1815 een gift om deze kosten te dekken.

Activiteiten, Samenwerking en Coördinatie

De aanvragen om financiële steun werden in de meeste gevallen ontvangen via DC BMW en via Fonds 1815. Veel van deze aanvragen werden ook geadresseerd aan de gezamenlijke militaire fondsen (GMF), waarvoor F1815 een coordinerende rol op zich nam. Over deze aanvragen werd telken male in een openhartige sfeer overlegd tussen de secretarissen van de drie Fondsen. Hieronder volgt een overzicht van de herkomst van de steunaanvragen die in 2018 door PBS zijn ontvangen:

• 7 door tussenkomst van F1815
• 6 DC BMW
• 3 stichting de Basis
• 2 van SSF KM
• 1 via KL 1940
• 1 GMF
• 1 van SSF COM
• 1 van Stichting MSF
• 1 via vergadering GMF
• 1 doorverwijzing ombudsman
• 1 directe aanvraag bij PBS

De steunaanvragen dienen voorzien te zijn van uitgebreide rapporten en sinds 25 mei 2018 van een privacy-verklaring van de aanvrager conform de Algemene Verordening Gegevensbescherming. Met die verklaring geeft de aanvrager toestemming voor het inzien en bewaren van zijn gegevens, zoals deze zijn benodigd voor de fonds en. In praktische zin is nu uitgewerkt dat de tussenpersonen zoals bijvoorbeeld Diensten Centrum Bedrijfsmaatschappelijk werk defensie, worden verondersteld reeds in het bezit te zijn van een dergelijke verklaring voordat zij de aanvraag voor financiele steun doorzetten aan bijvoorbeeld PBS.

De samenwerking met Fonds 1815 en Stichting Fonds KL 1940 verliep in 2018 opnieuw op plezierige wijze en in meerdere aanvragen is het benodigde bedrag in gezamenlijkheid bijeen gebracht. Regelmatig is de coördinatie en de financiele afhandeling van de gezamenlijke steun door F1815 op professionele wijze verzorgd door de secretaris van F1815.

De Prins Bernhard Stichting hoopt de soepele en prettige samenwerking met Fonds 1815 en Stichting Fonds KL 1940 voort te zetten in 2019. Stichting de Basis verdient opnieuw waardering en dank voor de verleende diensten en ondersteuning. Mevr. Evelien Visscher heeft wederom op deskundige wijze voorzien in administratieve ondersteuning van de Prins Bernhard Stichting in 2018. Het Bestuur van de Prins Bernhard Stichting is Stichting de Basis en Mevr. Evelien Visscher onverminderd zeer erkentelijk voor deze ondersteuning.