Jaarverslag 2017

Voorwoord.

Dit jaar sprongen er voor het Karel Doorman Fonds twee thema’s uit.
Op 27 februari werd herdacht dat 75 jaar geleden de Slag in de Javazee plaats vond. Tijdens een indrukwekkende bijeenkomst in de Kloosterkerk te Den Haag herdachten overlevenden, nabestaanden en belangstellenden de gevallenen en slachtoffers van de strijd ter zee in Nederlands Indie. Hierbij werd ook stil gestaan bij de illegale ruiming in de Javazee van de tot zinken gebrachte oorlogschepen, een respectloze schending van oorlogsgraven.

Het tweede thema betrof de intensivering van steunverlening. Deze wordt nu onderverdeeld in vijf categorien. Individuele steunverlening aan (oud-) militairen van de Koninklijke Marine en degenen die financieel direct van hen afhankelijk zijn, blijft de eerste prioriteit van het fonds. In de loop der jaren zijn beperkende voorwaarden (oorlogs-/dienst-slachtoffer, ziekte, ongeval) opgeheven. Indicatiestelling voor steunaanvraag blijft plaatsvinden door zorgverlenende instanties ( o.a. DBMW, De Basis en andere sociale militaire fondsen). Het contact met het Veteranenloket wordt geïntensiveerd om beter zicht te krijgen op potentiele cliënten die buiten het bereik van eerdergenoemde instanties zijn.

Overige categorieën zijn:
a. Herdenken en erkenning
b. (Preventieve) Zorg
c. Welzijn
d. Onderzoek

Voor iedere categorie is een portefeuillehouder aangewezen. Enige voorbeelden van steun in deze categorien worden in de dit jaarverslag genoemd. Met deze intensivering zal het Fonds ook de komende jaren een bijdrage kunnen leveren aan het welzijn en welbevinden van de (oud-) marineman of –vrouw en zijn of haar naasten.

Het bestuur nam na tien jaar afscheid van zijn secretaris. Ook op deze plaats noem ik de grote en enthousiaste inzet waarmee Anke Sipkema invulling gaf aan haar veelomvattend takenpakket. Haar empathische omgang met de oudste cliënten oogstte veel waardering.

Ten slotte dank ik iedereen die op enerlei wijze het Fonds steunt, financieel, door inzet of door aanmoediging zeer hartelijk.

Jacques Brandt
voorzitter

1. Doelstelling en uitgangspunt

De primaire doelstelling van het Karel Doorman Fonds is financiële steun te verlenen aan (oud-) militairen van de Koninklijke marine die als gevolg van het vervullen van hun taak in oorlogsomstandigheden (waaronder ook begrepen vredesoperaties), of bij een ramp, of een ongeval slachtoffer van hun taakuitvoering zijn geworden. Datzelfde geldt voor nabestaanden die van de betrokken (oud-) militair financieel afhankelijk zijn.

Daarnaast kan het bestuur incidenteel aanvullende financiële steun verlenen aan (oud-) militairen der zeemacht of nabestaanden indien zij in financiële nood geraken doordat de betrokken (oud-)militair getroffen wordt door ziekte of ongeval, of komt te overlijden.
Ook kan financiële steun verleend worden aan militairen der zeemacht die door omstandigheden die henzelf of hun gezinsleden betreffen in financiële nood zijn geraakt.

Ten slotte kunnen activiteiten en projecten die tot doel hebben te voorkomen dat de doelgroep in financiele nood komt te verkeren worden gesteund.

2. Steunverlening

Individuele steunaanvragen.
Het Karel Doorman Fonds heeft gedurende het verslagjaar een bedrag van€ 14.700,- aan periodieke maandelijkse steun uitgekeerd. Daarnaast ontving heeft de Stichting 19 aanvragen gehonoreerd.

Incidentele aanvragen		2017		2016		2015		2014
Afgehandeld en gehonoreerd		19		22		25		16
Afgewezen		-		1		-		-
Vooraankondiging		-		-		-		-
Doorverwezen		-		-		-		1
In behandeling		-		-		-		-
Totaal		19		23		25		17

Op grond van de goedgekeurde aanvragen werd ter zake van individuele incidentele steun een bedrag van € 33.183,- uitgekeerd.

Onderwerp		2017		2016		2015		2014
Schuldsanering		4		12		8		4
Medische voorzieningen		-		-		-		2
Vervoersvoorzieningen		1		2		1		-
Verhuis- en inrichtingskosten		6		-		3		2
Steun gezinssituatie		1		1		6		4
Incidentele steun diversen		7		7		7		4
Totaal		22		22		25		16

Onderwerp		2017		2016		2015		2014
Schuldsanering		20.274		25.492		24.488		6.732
Medische voorzieningen		-		1.550		-		3.875
Vervoersvoorzieningen		200		5.600		7.465		-
Verhuis- en inrichtingskosten		8.533		-		8.280		4.800
Steun gezinssituatie		2.121		31.403		22.711		13.320
Incidentele steun diversen		12.055		23.363		27.364		48.379
Totaal		33.183		87.408		94.308		77.106

Herkomst aanvragen		2017		2016		2015		2014
Veteranen Instituut		1		-		-		1
De Basis (BNMO)		7		3		3		6
DC BMW Noord West		-		4		6		2
DC BMW West		-		-		3		1
DC BMW Carib		3		2		4		2
DC BMW Oost		-		-		-		-
Sociaal Fonds COM		1		5		6		1
MSF		-		-		-		-
Fonds 1815		2		-		-		-
Overige		5		8		3		3
Totaal		19		22		25		16

Herdenken/erkennen
Door het steunen van herdenkings- en herinneringsactiviteiten draagt het Fonds bij aan verwerken van oorlogsleed van (oud-) marinemensen en hun relaties. In 2017 werden bijdragen gegeven aan:

1. De organisatie van het 75ste herdenkingsjaar van de Slag in de Javazee.
2. De afronding van de duikexpeditie naar de oorlogswrakken in de Javazee.
3. Diverse publicaties t.g.v. bovengenoemde herdenkingsjaar en de 100ste verjaardag van de MLD.
4. Het inrichten van een herdenkingsruimte bij de tentoonstelling “Zeeslag” in het Marine-Museum.
5. Oprichting van oorlogsgedenkteken te Westmaas, waarop ook een tijdens de Slag in de Javazee omgekomen Nederlandse marineman wordt herdacht.
6. De uitreiking van de jaarlijkse “ Hakkenberg Trofee” aan de “ Best man” van de onderofficiersopleiding 2017/1 bij het mariniersopleidingscentrum van de Van Ghent kazerne in Rotterdam. De trofee bestaat onder meer uit een bronzen beeld en een boek.
7. De uitreiking van het Karel Doorman sabel aan de officier-student die in de opleiding aan het Koninklijk Insituut voor de Marine de beste kwaliteiten en geschiktheid voor officier toonde.

In totaal werd aan dit onderdeel € 59.887 uitgegeven.

Zorg
Om te voorkomen dat (oud-) marinemensen in een situatie komen waarbij financiële steun nodig is, kan het fonds bijdragen aan projecten ter preventie van zorgbehoevende situaties.

1. Hulphond. In de afgelopen jaren is bijgedragen aan het plaatsen van een hulphond voor (ex) marine militairen die daarvoor in aanmerking komen. Dit jaar kon geen bijdrage worden gedaan.
2. Diverse projecten nuldelijnszorg Veteranen Ontmoetingscentra. Ten behoeve van de Veteranen Ontmoetingscentra is dit jaar € 15.000,- beschikbaar gesteld en uitbetaald.

Welzijn
Hier vallen projecten onder die bedoeld zijn om cliënten en hun relaties een hart onder de riem te steken. Voorbeelden zijn Kerstgroet en –pakketten en bijdragen aan sport- en culturele activiteiten voor invalide of zorgbehoevende veteranen.

1. MCT 2016 mariniers. De Marine Corps Trials zijn sportwedstrijden die worden georganiseerd door het U.S. Marine Corps Wounded Warrior Regiment, voor (gehandicapte) gewonde militairen. Het fonds heeft ten behoeve van de Nederlandse deelnemers van het Korps Mariniers een bedrag bijgedragen.
2. Project Hephaistos. Dit project maakt het mogelijk dat veteranen die door operationele inzet gewond zijn geraakt, kunnen deelnemen aan de Militaire prestatie tocht te paard. Het fonds heeft hieraan bijgedragen
3. Kerstpakketten aan individuen en diverse organisaties.
4. Herinneringsbeeldjes “Schaduwen van Licht”aan nabestaanden van overleden marinemedewerkers. Het fonds heeft hieraan € 13.000,- bijgedragen.
5. Als teken van verbondenheid en als groet hebben onze cliënten bij Kerst en Oud en Nieuw een kaars ontvangen. De totale kosten hiervan bedroegen € 7.592.

In totaal werd voor dit onderdeel € 26.837 uitgegeven.

Onderzoek
Het KDF kan wetenschappelijk onderzoek dat in het belang van (marine-) veteranen wordt uitgevoerd ondersteunen.

1. Universiteit van Utrecht: Veteranen-PTSS- Werkhonden Research Project. Voor dit inderzoek met een looptijd van vier jaren, is een bedrag van € 200.000,- toegezegd, waarvan in dit jaar € 50.000,- is uitbetaald. De resterende € 150.000 zullen in de komende jaren worden betaald.
2. Leids Universitair Medish Centrum. Onder leiding van dr. Hoencamp wordt onderzoek gedaan naar het stoppen van acute verwondingen opgelopen door geweldsinzet. Een bedrag van € 60.000,- is hiervoor begroot. Een relatief klein deel daarvan is in dit jaar tot uitbetaling gekomen. Een ander deel, € 55.000, is toegezegd en wordt in 2018 beschikbaar besteld aan het Alrijne ziekenhuis te Leiderdorp, om vandaaruit betalingen te doen ten behoeve van het project en het project te bewaken.

In totaal werd voor dit onderdeel € 260.000,- begroot, waarvan € 52.918,- werd uitgegeven en nog € 205.000,- is toegezegd.

Overig
Ook dit jaar werden kerstgiften en voorjaarsgiften uitgekeerd. In totaal was
hiermee een bedrag van € 51.160,- gemoeid.

Steunverlening		2017		2016		2015		2014
Periodiek		14.700		15.400		16.800		16.800
Incidenteel		33.183		87.408		94.308		77.106
Herdenken		59.887		-		-		-
Zorg		15.000		-		-		-
Welzijn		26.837		-		-		-
Onderzoek		52.918		-		-		-
Overig		51.160		127.003		74.308		65.075
Totaal		458.685		229.811		185.416		158.981

3. Financieel

Baten
Baten werden verkregen uit (on)gerealiseerde koersresultaten, giften en interest en dividenden en bedroegen in het verslagjaar € 420.616,- Dit bedrag bestaat € 309.325,- (on)gerealiseerde koersresultaten, € 111.201,- aan interest en dividenden en € 90,- uit giften en overige baten.

Lasten.
In het verslagjaar werd naast de hiervoor genoemde € 458.685,- aan doel gerelateerde uitgaven en toezeggingen, € 112.553,- besteed aan kosten,€ 81.987,- had betrekking op vermogensbeheer, € 10.720,- beheerskosten,€ 10.125,- accountantskosten en de overige € 9.721,- op kantoor-, reis - en andere kosten. Zowel de balans, als de staat van baten en lasten en toelichting treft u achter dit jaarverslag. De Jaarrekening 2017, is door de accountant voorzien van een goedkeurende verklaring.

4. Bijzonderheden

Op 9 februari overhandigde de voorzitter samen met de uitgever het eerste exemplaar van het herinneringsboek “De Javazee campagne na 75 jaar” aan de Minister van Defensie, mevrouw Jeanine Hennis – Plasschaert. De uitgave van dit boek was een initiatief van het KDF.

Op 27 februari werd herdacht dat 75 jaar geleden de Slag in de Javazee plaats vond. Tijdens een indrukwekkende bijeenkomst in de Kloosterkerk te Den Haag herdachten overlevenden, nabestaanden en belangstellenden de gevallenen en slachtoffers van de strijd ter zee in Nederlands Indie. Tijdens de bijeenkomst spraken de Minister van Defensie, mevrouw Hennis-Plasschaert en, als nabestaande, de Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, mevrouw dr.Bussemaker. Ook de Commandant Zeestrijdkrachten en Theo Doorman, zoon van schout-bij-nacht Karel Doorman voerden het woord. Overlevenden legden een krans. Voorafgaand aan de herdenking bracht op 24 februari een delegatie van het duikteam dat deelnam aan de expeditie naar de oorlogswrakken in de Javazee een bezoek aan Commandant Zeestrijdkrachten Hierbij werd een eerder uit Hr. Ms. De Ruyter opgedoken herdenkingsplaat aan de Koninklijke marine teruggegeven.

	Bron: Ministerie van Defensie

Op 4 mei legde de voorzitter een krans bij het monument “Voor hen die vielen” tijdens de jaarlijkse dodenherdenking in Den Helder.

Op 15 augustus was de voorzitter aanwezig bij de Nationale Herdenking van de capitulatie van Japan bij het Indisch Monument in Den Haag. Een bestuurslid legde in Den Helder een krans bij het monument “ Voor hen die vielen” ter herdenking van het einde van de Tweede Wereldoorlog, de capitulatie van Japan en alle gevallenen in Zuidoost Azië 1945 – 1949.

b. Doelrealisatie
Het bestuur heeft in de loop van het verslagjaar een aantal beslissingen genomen ten aanzien van de realisatie van de doelstellingen van het Fonds. Traditioneel werd de focus gelegd op individuele steunverlening. Met alleen die vorm van steunverlening – hoe belangrijk ook – kon de verhouding inkomsten versus de uitgaven niet langer voldoende worden verantwoord. Daarom heeft het bestuur gezocht naar beleidsintensiveringen en heeft die voor een belangrijk deel gevonden in de steun aan wetenschappelijk onderzoek op het terrein van voorkomen en verlichten van de gevolgen van operationele inzet. Dit heeft dit jaar geleid tot ongeveer een verdubbeling van de lasten verbonden aan de doelrealisatie. Een opmerking moet hierbij gemaakt worden dat die verdubbeling voor een groot deel wordt veroorzaakt door toezeggingen, die pas in komende jaren tot uitkering komen.

c. Financieel beleid.
Zoals eerder opgemerkt wordt de voornaamste inkomstenbron van het Fonds gevormd door effectenbezit. De kosten van het beheer bedragen ongeveer € 80.000,- hetgeen neerkomt op ongeveer 1% van de waarde van het effectenbezit. Gelet op de omvang van het inkomen uit vermogen versus de begrote uitgaven, heeft het bestuur besloten niet aan actieve fondsenwerving te doen en evenzo afstand te doen van haar deel in de opbrengst van de fondsenwerving van de Gezamenlijke Militaire Fondsen, waar het Karel Doorman Fonds
deel van uitmaakt.

Beoogd wordt om jaarlijks een begroting van ongeveer € 300.000,- te realiseren, waarvan de verhouding doelrealisatie/overige kosten ongeveer 2:1 is. Dat wil zeggen ongeveer € 200.000,- aan doelrealisatie en ongeveer € 100.000,- aan kosten. Het bestuur is van oordeel dat die verhouding slechts ten gunste van de doelrealisatie mag wijzigen. Het is tot nu toe niet eenvoudig gebleken die € 200.000,- te realiseren, maar het bestuur blijft zich inzetten om dat op een verantwoorde wijze te doen.

d. Governance
De bestuurleden hadden naast hun bestuurfunctie in het Fonds de volgende hoofd- en nevenfuncties:

J.G.A. Brandt, Schout-bij-nacht b.d., Voorzitter.
Nevenfuncties:

• Lid kapittel Militaire Willems-Orde. Adviesorgaan MINDEF dapperheidsonderscheidingen. Plaats Den Haag. Sedert 2010. Onbezoldigd.
• Lid Commissie Dapperheidsonderscheidingen. Adviesorgaan MINDEF dapperheidsonderscheidingen. Plaats Den Haag Sedert 2015. Onbezoldigd

Mevrouw A.M. Sipkema, kapitein-luitenant ter zee van administratie b.d, Secretaris tot 24 november 2017.
geen nevenfuncties.

H. van de Beek, luitenant ter zee van de elektrotechnische dienst der eerste klasse b.d. lid, vanaf 24 november 2017, secretaris.
Nevenfuncties:

• Voorzitter van de Stichting Marine Sanatorium Fonds. Onbezoldigd
• Voorzitter van de 320-vereniging. Onbezoldigd.
• Medewerker Kabinets en Representatiezaken Gemeente Wageningen. Bezoldigd
• Kaderlid Vakbond voor Burger en Militair defensie peroneel. Onbezoldigd
• Lid van bestuur Stichting Sociaal Fonds Koninklijke Marine. Onbezoldigd

mr. M. van Seventer, Commandeur van administratie (tit.) b.d., Penningmeester
Beroep: Rechter Rechtbank Rotterdam.
Nevenfuncties:

• Raadsheer-plaatsvervanger Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden. Bezoldigd
• Voorzitter College van Kerkrentmeesters Protestantse Kerk Rotterdamnoordrand. Onbezoldigd
• Secretaris- Penningmeester Raad plaatselijke geldwerving Protestantse Kerk Nederland. Onbezoldigd
• Secretaris Interkerkelijke Commissie voor de Geldwerving. Onbezoldigd
• Lid commissie van beroep Algemeen Burgerlijk Pensioenfonds. Bezoldigd
• Lid Klachten en geschillencommissie Stichting Ouderenhuisvesting Rotterdam. Bezoldigd

drs. H.P. Dinkelberg, Kapitein ter zee arts, lid, Vertegenwoordiger Commandant Zeestrijdkrachten
Hoofdfunctie:

• Hoofd Geneeskundige & personele zorg, Koninklijke Marine

ir. K.W.F.M. Doorman, lid
Hoofdfunctie:

• Manager Operations bij Wigo4it

drs. H.J. van Everdingen, lid
Hoofdfuncties:

• Partner Catalyst Advisors
• Lid RvC Wereldhave NV
• Directeur Berlage Asset Management

F.J. Marcus Kapitein ter zee van administratie b.d. lid,
Nevenfuncties:

• Vice voorzitter parochiebestuur Sint Jan de Doper te Gouda
• Vanaf juli Districtsvoorzitter AZ110 Lions NL tevens secretaris MD110 tevens bestuurslid Lions Hulpfonds
• Lid bestuur Stichting Nationale Herdenking 15 augustus 1945
• Voorzitter Stichting Militaire Lourdes Bedevaart
• Voorzitter Stichting tot Steun aan het Katholiek Vormingswerk Militairen
• Peningmeester Stichting Vrienden van de Oorlogsgravenstichting
• Vicepresident presidium Apostolat Miltaire Internationale
• Lid Raad van Toezicht Home Base Support
• Adviseur Stichting Ondersteuning Veteranen Activiteiten
• Adviseur Vereniging Goudse Veteranen
• Lid Comité van aanbeveling Zuid Hollands Verzetsmuseum
• NL Trustee Chapel of Four Chaplains Award

Mevrouw E. Rijkes, Sergeant van de logistieke dienst administratie, lid
Hoofdfunctie:

• Medewerker bureau Casemangement, Koninklijke Marine

e. Communicatie
Het bestuur streeft ernaar om de doelstellingen van het Fonds zo goed mogelijk onder de aandacht van doelgroepen te brengen. Daartoe heeft het een aantal jaar geleden folders laten maken en die doen verspreiden onder relevante diensten (bedrijfsmaatschappelijk werk, personeelsdiensten, geestelijke verzorging). Om de naamsbekendheid van het Fonds verder te vergroten wordt bij donaties aan projecten verzocht de naam van het Fonds te vermelden. Daarnaast heeft het bestuur het plan opgevat om een geheel nieuwe website voor het Fonds te laten ontwikkelen. Naar verwachting zal die website volgend jaar “in de lucht” gaan.

f. Verwachtingen
Het bestuur verwacht voor het komend jaar geen grote afwijkingen ten opzichte van de gang van zaken tot nu toe.

	Bron: Ministerie van Defensie