Jaarverslag 2021

Management samenvatting
Voor u ligt het jaarverslag 2021 van de Prins Bernhard Stichting (PBS). Het jaar 2021 is het tweede jaar van COVID-19. In 2020 was de verwachting, dat de pandemie Corona een aanzienlijke toename in aanvragen voor financiële steun ten gevolge zou hebben, die echter dat jaar is uitgebleven. Maar in 2021 is een significante stijging waar te nemen in het aantal aanvragen dat de stichting heeft bereikt.

Uitgedrukt in financiën is een forse stijging ten opzichte van 2020 waar te nemen. Die verhoging komt door enerzijds een toename van schenkingen met 33% en anderzijds een stijging van de renteloze leningen die zijn verstrekt met 21 % ten opzichte van 2020.
Er openbaart zich in 2021 een trend in de financiële hulpaanvragen, die duidt op een toename van het aantal aanvragen, de complexiteit van de achtergrond van de individuele hulpvragers en het financiële volume van het hulpverzoek. In deze situatie is de samenwerking met de andere militaire fondsen nog belangrijker.

Inkomsten van PBS zijn verkregen uit dividenden, rente en giften, en voorts uit de jaarlijkse verdeling van de ontvangen gelden van de Gezamenlijke Militaire Fondsen. Het bedrag varieert per jaar, afhankelijk van de opbrengsten zoals schenkingen en legaten en de terugbetalingen van de eerder verstrekte renteloze leningen.

De algemene indruk is dat de PBS nog immer een nuttige functie vervult in de ondersteuning van veteranen in financiële nood, maar dat tegelijkertijd alleen effectief en duurzaam kan worden geopereerd in samenwerking met de gezamenlijke militaire fondsen. De PBS is dankbaar voor de goede samenwerking met die fondsen waarbij Fonds 1815 geregeld het voortouw neemt.

De PBS dankt iedereen, die in 2021 de Prins Bernhard Stichting op welke wijze dan ook heeft ondersteund en haar in staat heeft gesteld om haar doelstellingen te realiseren.

Met vriendelijke groet,

G.M.J.H. Burema
Voorzitter

Steunaanvragen
In 2021 zijn door het bestuur van de Prins Bernhard Stichting 37 steunaanvragen ontvangen. Op die steunaanvragen heeft de Prins Bernhard Stichting als volgt besloten:

• Vijftien (15) schenkingen;
• Twee (2) renteloze leningen in combinatie met een schenking, waarvan één een uitbetaling is van een casus uit 2020;
• Twee (2) renteloze leningen;
• Aan veertien (14) verzoeken heeft PBS of niet deelgenomen of is een afwijzing gegeven op basis van de criteria die de Stichting hanteert ter toetsing;
• Vier (4) aanvragen zijn open blijven staan, omdat vragen over de aanvraag zijn teruggelegd bij de verzoekende instantie.

b. In aanvulling op deze aanvragen zijn in 2021:

• Zeven (7) kerstschenkingen gedaan van in totaal €1.925,-, waarvan er 1 een betaling was van een kerstgift 2020.
• Een (1) kwijtschelding van een restant renteloze lening van € 115,09.

Het totaal aan schenkingen in 2021 bedraagt € 18.424,33, een toename van 33%. Het totaal aan renteloze leningen is € 7.249,00 een toename van 21% t.o.v. 2020. Het jaar 2021 is het tweede jaar van COVID-19. In 2020 was de verwachting, dat de pandemie Corona een aanzienlijke toename in aanvragen voor financiële steun ten gevolge zou hebben, die echter dat jaar is uitgebleven. In 2021 is wel een significante stijging waar te nemen in het aantal aanvragen dat de stichting heeft bereikt. Ten opzichte van 2020 (€20.310,00) is het totale bedrag aan steun in 2021 ook toegenomen met € 5.000,- tot € 25.673,33. In de volgende grafiek is een schematisch overzicht gegeven van het totaalbedrag van (kerst)giften en renteloze leningen uitgekeerd door de Prins Bernhard Stichting, gedurende de laatste 10 jaar.

In de volgende grafiek is dat totaalbedrag afgezet tegen het aantal aanvragen van dat jaar om tot een gemiddelde uitkering te komen per gehonoreerde aanvraag.

Achtergrond steunaanvragen
Ook in 2021 hebben ons verzoeken voor financiële steun bereikt waar een schrijnende situatie aan ten grondslag lag.  In bijna alle aanvragen voor veteranen is sprake van een diagnose met PTSS. De veteraan met PTSS bevindt zich vaak in een verslechterde financiële situatie, die vaak direct/indirect te wijten is aan de gevolgen van de PTSS. Regelmatig is te lezen dat de veteraan zijn problemen zelf probeert op te lossen en de hulpvraag bij defensie uitstelt of niet weet dat hij terecht kan met een hulpvraag. Ook is vaak te zien dat familieleden financieel bijspringen, mogelijk omdat zij willen helpen en ook niet weten waar voor hulp kan worden aangeklopt. Of de veteraan wil niet dat er wordt aangeklopt bij Defensie.

Nog steeds zien we hoge schulden, die zijn ontstaan door rekeningen niet meer te (kunnen) betalen. Een coping strategie is bijvoorbeeld enveloppen niet te openen. Echter, hierdoor lopen schulden snel hoog op door boetes. Vaak bij de belastingdienst, deurwaarders en CJIB.  Een schuld waar het individu niet zonder hulp kan uitkomen, omdat betrokkene het geld niet heeft. Regelmatig is er sprake van schuldsanering of bewindvoering, dat op zich ook geld kost en soms fout gaat bij de bewindvoerder. 

In aanvulling op de oorzaken van de financiële problematiek zoals in de voorgaande jaarverslagen is beschreven, is een toename te zien van hoge advocaatkosten in relatie tot vechtscheidingen. Maar ook is een zichtbare toename in de problematiek bij de (ex)partner en kinderen, ontstaan door de PTSS of traumaklachten van de veteraan, waardoor ook zij individuele begeleiding nodig hebben. Vaak zijn die extra kosten daarvan niet te dragen door het gezin zelf. In een enkel geval komt de (ex)partner zelf met een verzoek voor financiële steun.

Ter voorkoming van misverstanden kan worden gesteld dat deze constateringen de aanvragen voor financiële steun betreft en niet representatief hoeft te zijn voor de groep veteranen met PTSS.  

De ontvangen aanvragen zijn door de leden van het dagelijks bestuur zorgvuldig bestudeerd in relatie tot de criteria van de PBS voor toekenning van financiële steun en in goed onderling overleg met de andere fondsen toegekend of afgewezen. Fondsen waaronder Fonds 1815, KL 1940, SSF KM en KDF. In 2021 is een (1) aanvraag ontvangen voor een vrouwelijke veteraan met PTSS.

In 2021 zijn vanuit het NLVI meerdere kleine aanvragen ontvangen bij de PBS, waarop snelle financiële hulp mogelijk was. Daarnaast blijft het lastig om voor de grote aanvragen een volledige onderbouwing van grotere steunaanvragen te verkrijgen, vaak met name het financiële overzicht, dat nodig is om het criterium ‘wezenlijk financiële nood’ te kunnen toetsen. Dat betekent regelmatig een vertraging in de afhandeling van het verzoek, omdat het fonds aanvullende vragen stelt, wat aan beide zijden als onprettig wordt ervaren.

Financieel overzicht (verkort)
Inkomsten van PBS zijn verkregen uit dividenden, rente en giften, en voorts uit de jaarlijkse verdeling van de ontvangen gelden van de GMF. Daarnaast werd in april 2020 een ruimhartige gift van het NRC Lezersfonds ontvangen. Het bedrag varieert per jaar, afhankelijk van de opbrengsten zoals schenkingen en legaten en de terugbetalingen van de eerder verstrekte renteloze leningen. E.e.a. is verduidelijkt in het financieel jaarverslag PBS 2021. (Deze kan schriftelijk worden aangevraagd bij de Prins Bernhard Stichting, email: riemenspbf@gmail.com)

Toegekende steunaanvragen van 2017 tot en met 2021
			2017		2018		2019		2020		2021
Giften			13		11		7		12		17**
Kerstgiften			4		4		3		5		7*
Uitkeringen totaal			17		15		10		17		1***
Uitkeringen bedrag	€		12.167		9.747		7.825		14.310		18.424
Aantal leningen			0		1		6		3		4**
Leningen bedrag	€		0		1.500		9.600		6.000		7.249
Totaal bedrag	€		12.167		11.247		17.425		20.310		25.673

(*) de 1e kerstgift is van 2020, die is uitbetaald in januari 2021
(**) 2 renteloze leningen zijn een combi van gift en lening, waarvan 1 behoort tot een aanvraag gedaan in 2020, betaald in 2021
(***) kwijtschelding restant renteloze lening cf. opgave F 1815

Eind 2021 stond een totaalbedrag van €10.189,- aan renteloze leningen uit. De aflossing van de renteloze leningen met een looptijd van maximaal 3 jaar verloopt goed. Een restant lening uit 2018 werd in 2021 kwijtgescholden.

Bestuur Prins Bernhard Stichting

Er hebben zich geen wijzigingen voorgedaan in het bestuur gedurende het jaar 2021.

Activiteiten, Samenwerking en Coördinatie

De aanvragen om financiële steun werden in de meeste gevallen ontvangen via Stichting de Basis en via Fonds 1815, die een coördinerende rol vervult voor de Gezamenlijk Militaire Fondsen. Hieronder volgt een overzicht van de herkomst van de 37 steunaanvragen, die in 2021 door PBS zijn ontvangen:

• 17 DBMW d.t.k.v. F1815
• 15 NLVI en LZV d.t.k.v. F 1815
• 1 KL 1940
• 3 SSF KM
• 1 GSBB

De steunaanvragen dienen voorzien te zijn van uitgebreide rapporten en sinds 25 mei 2018 van een privacyverklaring van de aanvrager conform de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG).

De samenwerking met Fonds 1815 en Stichting Fonds KL 1940, verliep in 2021 zoals gewoonlijk op plezierige wijze en in meerdere aanvragen is het benodigde bedrag in gezamenlijkheid bijeengebracht. Dankbaar is het bestuur voor de coördinatie en de financiële afhandeling van de gezamenlijke steun door F 1815, dat op professionele wijze is verzorgd door de secretaris van F 1815, dhr. Schutrups.

Een casus:
Veteraan met complexe PTSS heeft al diverse behandelingen ondergaan en is nog in behandeling. Zijn klachten trekken een behoorlijke wissel op zijn partner, die zichzelf min of meer heeft weggecijferd om de situatie dragelijk en zo stabiel mogelijk zien te krijgen en te houden. Het in contact staan met zichzelf is naar de achtergrond geraakt, o.a. door de grote zorgtaak die ze ervoer in de zorg over hun kindje en over cliënt. Door een teleurstellende ervaring binnen de hulpverlening via de gemeente/GGZ is er weinig vertrouwen vanuit partner om zich opnieuw tot genoemde instanties te wenden. Om toch aan zichzelf te werken en te herstellen, is een passend traject gevonden in PMT, waar goede ervaringen zijn opgedaan door andere cliënten. Het traject wordt echter niet vergoed vanuit de zorgverzekering. Vanwege een krappe financiële situatie heeft het echtpaar geen financiële middelen om dit traject (75 euro per sessie) zelf te bekostigen. Met betrekking tot de (ex)-partners is het besluit genomen dat een (ex)-partner, die in de problemen zijn gekomen door de uitzendproblematiek van de veteraan, als doelgroep kan worden beschouwd. Hoewel er geen sprake is van wezenlijke financiële nood, zijn de financiële marges van het gezin onvoldoende om te voorzien in het volgen van een noodzakelijke therapie voor persoonlijke ontplooiing van de partner. Met behulp van genoemde therapie, zal wellicht voor haar, als kostwinner, het uitbreiden van werk haalbaar zijn. Hierdoor komt het gezin op langere termijn ook financieel krachtiger te staan. PBS schenkt de gevraagde €1.500,- voor de therapie.